Ze moeten hun EK-debuut nog wat langer uitstellen dan tijdens de plaatsing werd verwacht, maar voor Finland wacht er binnenkort een uniek moment in hun voetbalgeschiedenis. De noordelingen zijn voor het eerst present op een groot eindtoernooi. En niet met sterren als Jari Litmanen of Sami Hyypiä, maar met voormalig FC Groninger Tim Sparv als aanvoerder, PEC Zwollenaar Thomas Lam als verdediger en Teemu Pukki als sensatiespits. De beste ploeg die zich nooit wist te plaatsen, is er eindelijk bij.

In het land waar ijshockey de sportvoorpagina's normaliter vult, ontketende de Finse voetbalploeg in de meest recente EK-kwalificatie een waar 'Huuhkajat-gevoel'. De Oehoes wisten in een groep met Italië, Griekenland, Armenië, Liechtenstein en Bosnië & Herzegovina als tweede te eindigen. Achter de foutloze Italianen zorgde Finland voor een unieke prestatie.

Eenheid

Bij Finland vind je namelijk geen elftal vol met sterspelers, of een ploeg waar alles in werk wordt gesteld om die ene spits of spelmaker te laten renderen. Bondscoach Markku Kanerva begon in 2004 als trainer van Jong Finland, werd zeven jaar later assistent-trainer bij het 'grote' Finland en is sinds 2016 de bondscoach van de A-selectie. Hij vond na een paar slechte kwalificatiereeksen een eenheid, mede door spelers die hij al bij de Onder-21-ploeg trainde. "Sommigen van ons spelen al met hem sinds de Onder-21 en hij weet hoe wij het beste moeten voetballen", waren Pukki's woorden over Kanerva na de plaatsing op eigen veld.

De kwalificatie van het EK 2016, met meer kwalificatiemogelijkheden, was nog een ramp. De Zweedse coach Hans Backe werd ontslagen na vier nederlagen op rij en opvolger Kanerva wist de ploeg niet verder dan de vierde plaats te loodsen, op vier punten van Hongarije. Twee jaar later was de start nog beroerder, met maar één punt uit de eerste zes duels voor de WK-kwalificatie. Kenerva behield het vertrouwen van de bond en zijn derde poging betekende in dit geval wél scheepsrecht. 

Maar het is te makkelijk om de plaatsing alleen te verklaren aan de hand van Pukki's doeltreffendheid. De defensie kende met slechts tien tegengoals ook een uitstekende kwalificatiefase. Al laat het land verdedigend altijd wel goede cijfers zien. Met doelman Lukas Hrádecky (Bayer Leverkusen) staat de grootste naam misschien wel op doel. Opvallend was dat Finland slechts in vier van de tien duels tegengoals incasseerde. Dat waren ook alle wedstrijden die verloren gingen, want de zes duels waarin het de nul hield, werd gewonnen. Met Leo Väisänen (afgelopen winter verkocht bij FC Den Bosch), Thomas Lam (PEC Zwolle) en Jukka Raitala (kon nooit doorbreken bij sc Heerenveen) maken onderdeel uit van die beangrijke achterhoede. Iets verder naar voren is er met Fredrik Jensen (oud-FC Twente) nog meer Eredivisie-inbreng in de succesploeg. 

Trauma van de jaren '90 weggespoeld

Het scheelde luttele secondes of Finland was het vorige millennium overigens ook al bij een groot toernooi geweest. Op het WK van 1998 nota bene, met Jari Litmanen, Sami Hyypiä en jongelingen als Jonas Kolkka. In Helsinki stond de ploeg dankzij een goal van Antti Sumiala lang voor tegen Hongarije, een duel dat gewonnen moest worden om nog zicht te houden op de allesbeslissende play-offs. In de zesde minuut van de extra tijd ging het alsnog mis door goal van Vilmos Seb?k, waardoor de Oostblokkers de play-offs in gingen. Door deze uitschakeling en de daarna ontelbare kansloze pogingen bleef het trauma lang intact voor Finland.

De huidige generatie heeft die teleurstelling weggespoeld. Zonder Litmanen of Hyypiä, maar met een hecht collectief, een bikkelende cultspits en een keeper van een Europese subtopper. In 2016 was debutant IJsland en hun aanhang de verrassing van het toernooi door de kwartfinales te bereiken. Lukt het de andere noordelijke nieuweling vijf jaar later ook om een plek in het geheugen van voetballiefhebbers in Europa te bemachtigen? Voor doelman Hradecky is de kwalificatie al een wereldprestatie. "We hebben onze droom waargemaakt en veel mensen zullen dat ook zo zien."