Het Eredivisie-seizoen zit erop. Na de enerverende play-offs voor Europees voetbal en promotie/degradatie zijn de kaarten geschud. En dus is het tijd om de balans op te maken met het jaarlijkse rapport van FCUpdate.nl. Welke clubs deden het goed, en welke clubs vielen dit seizoen door de mand?

{image[325230][right-half][]}Excelsior: 8,5

Excelsior leverde misschien wel de beste prestatie van dit seizoen. De Kralingers werken met de kleinste begroting van de Eredivisie, maar slaagden erin om zich eenvoudig te handhaven. Met weinig geld zijn ze bij Excelsior ieder jaar weer in staat om grote prestaties te leveren. De formatie van succestrainer Mitchell van der Gaag greep naast de play-offs voor Europees voetbal. Voor Excelsior was dat dé ultieme beloning geweest voor een fantastisch seizoen, maar ook dit is fantastisch. 

{image[325511][right-half][]}PSV: 8

Geen moment liet PSV zich gek maken. In Eindhoven weten ze waar ze mee bezig zijn. De clubleiding bewaarde de rust na de belachelijke uitschakeling in Europa door Osijek en ook na het fiasco in Heerenveen bleef er vertrouwen in Phillip Cocu. De manier waarop Cocu zijn ploeg liet voetballen kon het hele seizoen rekenen op kritiek. Maar de keuzeheer was niet te benijden. De pragmaticus bleef stoïcijns. Cocu kende de krachten, en belangrijker, de zwakten van zijn selectie. En zie het resultaat: de derde landstitel in vier jaar tijd.

{image[324568][right-half][]}ADO Den Haag: 8

Het ene seizoen is het andere niet: na een jaar degradatievoetbal schopte ADO Den Haag het dit seizoen tot de Europese play-offs. Alfons Groenendijk heeft in anderhalf jaar tijd weer schwung in het elftal gebracht. Met ras-Hagenezen Tom Beugelsdijk en Lex Immers, spelmaker Nasser El Khayati en goalgetter Bjørn Johnsen was het weer leuk om naar ADO Den Haag te kijken. Natuurlijk hielp het ook mee dat de rust binnen de stadionmuren terugkeerde. Geen rare Chinese praktijken meer. In het seizoenstoetje bleek latere winnaar Vitesse een maatje te groot. Dat doet helemaal niets af aan de uitstekende prestatie van ADO Den Haag.

{image[324528][right-half][]}AZ: 7,5

Het voetbal van AZ was vaak om van te smullen. John van den Brom wilde aanvallender en aantrekkelijker voetballen. De trainer hield zich keurig aan die afspraak, want AZ verveelde geen moment. Alleen blijft het topclub-syndroom AZ achtervolgen. Winnen van Ajax, PSV of Feyenoord lukt AZ maar niet. En ook een bekerfinale winnen blijkt voor AZ een vak apart. Ondanks dat mogen ze in Alkmaar heel trots zijn op de derde plaats.

{image[324535][right-half][]}NAC Breda: 7,5

Een beetje onverwacht keerde NAC Breda terug in de Eredivisie. Vanzelfsprekend werd de Parel van het Zuiden tot de degradatiekandidaten gerekend. Manu Garcia bleef nog een jaar in Breda, en Manchester City stuurde ook Angelino naar het Rat Verlegh Stadion. Zij voorzagen het elftal van Stijn Vreven van kleur op de wangen. Gepaard met een dosis passie wist NAC zich rechtstreeks te handhaven en houden we ook volgend seizoen het Avondje NAC. Hoogtepunten waren de zeges op Feyenoord thuis én uit. 

{image[325599][right-half][]}VVV-Venlo: 7,5

VVV-Venlo kende voor VVV-begrippen een uitstekend seizoen. De Venlonaren eindigden na 34 wedstrijden drie punten boven de streep. Dat doet misschien vermoeden dat VVV het hele seizoen degradatievoetbal speelde, maar degradatie is nooit een issue geweest in De Koel. Maurice Steijn en manager voetbal Stan Valckx hebben met elkaar wederom uitstekend werk geleverd. Het gedegen beleid leverde VVV-Venlo vorig jaar de titel in de Jupiler League op, en de club ging in de Eredivisie met succes op dezelfde voet verder. Hier kunnen kersvers promovendi Fortuna Sittard, De Graafschap en FC Emmen alvast een voorbeeld aan nemen.

{image[325580][right-half][]}Vitesse: 7

Het rommelde veel in Arnhem. Vaak ging het over de Russische bemoeizucht. Daarom kondigde Henk Fraser zijn vertrek aan en vertrok technisch directeur Mo Allach per direct. Nadat de prestaties onder Fraser steeds minder werden en de play-offs op het spel kwamen te staan, kwam de trainer eerder dan gepland op straat te staan. Edward Sturing nam als interim het stokje over. Hij leidde de Arnhemmers naar de voorronde van de Europa League en is het eind goed, al goed voor Vitesse. 

{image[323117][right-half][]}PEC Zwolle: 7

PEC Zwolle verdiende in de eerste seizoenshelft een dikke tien. Na zeventien wedstrijden stonden de Blauwvingers vierde, met drie punten voorsprong op Feyenoord. Maar in het nieuwe jaar stortte de ploeg van John van 't Schip als een kaartenhuis in elkaar. Alleen het gedegradeerde FC Twente presteerde slechter. PEC Zwolle miste zelfs de play-offs om Europees voetbal. Dat had de club na zo'n geweldige eerste seizoenshelft niet mogen gebeuren. Maximaal een 4 krijgt PEC voor het tweede deel van het afgelopen seizoen. Gemiddeld komt dat voor het hele seizoen neer op een zeven. 

{image[326081][right-half][]}FC Utrecht: 6,5

In het zicht van de haven strandde FC Utrecht. Vroeger zouden de Domstedelingen met de vijfde plek de Europa League ingaan. Daar koopt Utrecht nu niets voor, want in de finale van de play-offs was Vitesse te sterk. In de competitie won Utrecht in maart nog met 5-1 van de Arnhemmers, maar de wedstrijden daarna werden de prestaties minder. Jean-Paul de Jong hoopte dat de ploeg zich in de play-offs nog één keer op kon laden. Heerenveen werd met moeite opzij gezet en tegen Vitesse kwam Utrecht simpelweg tekort. Het beste was eraf en blijft Utrecht met lege handen achter.

{image[326005][right-half][]}sc Heerenveen: 6,5

Voor het tweede seizoen op rij bereikte sc Heerenveen de play-offs voor Europees voetbal. Jurgen Streppel voldeed daarmee aan de doelstelling. Maar de Friese achterban hunkert - misschien tegen beter weten in - naar weer een Europees avontuur. Die droom kwam dit seizoen wederom niet in vervulling. Net als vorig seizoen was FC Utrecht spelbreker. En dat kon Heerenveen zichzelf aanrekenen. In het heenduel verspeelden de Friezen een 3-0 voorsprong tegen tien man van Utrecht. Zo blijven het magere jaren in het Abe Lenstra Stadion.

{image[325455][right-half][]}Willem II: 6,5

Het tussentijdse vertrek van Erwin van de Looi geeft het seizoen van Willem II een zwart randje.  De supporters van Willem II pruimden hem niet langer. Zij vreesden onder Van de Looi het ergste en zegden het vertrouwen op in hun trainer. De clubleiding volgde de wens van de fans niet, maar Van de Looi wierp zelf de handdoek. Interim-trainer Reinier Robbemond maakte het seizoen af. Prompt werden de resultaten beter. De klapper was de 5-0 tegen PSV, maar ook de 1-2 zege bij rivaal NAC Breda doet het erg goed in Tilburg. Aan het einde van de rit stond Willem II 'gewoon' dertiende. Met daarnaast het bereiken van de halve finale van de KNVB Beker - onder Van de Looi - kunnen de Tricolores terugkijken op een bewogen, maar behoorlijk jaar. 

{image[325668][right-half][]}Feyenoord: 6

Feyenoord won weliswaar de KNVB Beker, maar voor de Rotterdammers is dat slechts een troostprijs. Rond de Kerstdagen wist Feyenoord al dat het voor titelprolongatie kansloos was. Ook in de strijd om de tweede plek - goed voor voorronde Champions League - speelde de ploeg van Giovanni van Bronckhorst geen rol van betekenis. Sterker nog: Feyenoord moest ook de derde plaats aan AZ laten.

{image[325149][right-half][]}Heracles Almelo: 6

Heracles Almelo speelde een anoniem seizoen. De seizoensouverture tegen Ajax was spetterend, maar daarna beleefden de Almeloërs weinig hoogtepunten. Dieptepunten waren er ook amper. Al had Heracles wel meer uitwedstrijden willen winnen. Slechts twee keer stapte de ploeg van scheidend trainer John Stegeman buitenshuis als winnaar van het veld. Heracles eindigde als tiende en dat is voor de ambitieuze club een plek in niemandsland, maar ook zeker niet slecht. 

{image[325127][right-half][]}FC Groningen: 5

Hans Nijland wil de hut weer volspelen. Maar dit seizoen waren er pijnlijk veel groene stoeltjes te zien in het Noordlease Stadion. Mede het gevolg van het slechte seizoen van de Groningers. Van tevoren wilde de Trots van het Noorden meedoen om Europees voetbal. De werkelijkheid was dat het elftal van scheidend trainer Ernest Faber tegen degradatievoetbal aanschurkte. Hoewel de Europese play-offs met dit materiaal misschien te optimistisch waren, was dit seizoen ook Groningen-onwaardig.

{image[326108][right-half][]}Roda JC: 4

Roda JC begon in de Eredivisie te laat met punten pakken. NAC Breda bleef de Limburgers net voor op de ranglijst. Roda werd opnieuw veroordeeld tot de play-offs. Gesterkt door de resultaten van de laatste weken hield niemand echt rekening met een verkeerde afloop. Zeker niet al in de halve finale tegen Almere City. Het bezorgde Roda een flinke kater, want het hele seizoen bleef het al zo rustig tussen de muren van het Parkstad Limburg Stadion. Het contract van trainer Robert Molenaar werd verlengd, ongeacht de afloop van het seizoen. Het leverde Roda complimenten op, omdat de zaken in Kerkrade ook wel eens anders liepen. Maar degraderen door toedoen van de nummer negen van de Jupiler League kan niet.

{image[326203][right-half][]}Sparta: 4

Ook Dick Advocaat ondervond het Sparta-trauma in de nacompetitie. Hij voegt zich in een rijtje met Aad de Mos en Frank Rijkaard. Ook zij vlogen via de nacompetitie uit de Eredivisie. Advocaat moest na het ontslag van Alex Pastoor Sparta behoeden voor degradatie. Het mislukte jammerlijk in de play-offs. FC Emmen was te sterk. Advocaat valt weinig aan te rekenen, want hij moest de afgelopen maanden werken met een armoedig team. Toch blijft de degradatie jammer, want een club met zo'n historie hoort in de Eredivisie.

{image[325608][right-half][]}Ajax: 3

Tot aan de kampioenswedstrijd van PSV toe hadden ze in Amsterdam babbels. De strijd was nog niet gestreden en Ajax was nog steeds in de titelrace, zo klonk uit de Ajax-monden. Maar in werkelijkheid beleefde de club een kansloos seizoen. Meerdere factoren zijn daar debet aan. Allereerst mag de impact van het drama Abdelhak Nouri niet onderschat worden. Hoe wrang ook, ging voor Ajax het leven verder en daarin vechtten beleidsbepalers elkaar de tent uit. Marcel Keizer moest vertrekken op het moment dat hij op de juiste weg leek te zijn. Erik ten Hag werd binnengehaald als soort van verlosser, maar onder hem werd het verschil met PSV alleen maar groter. Het was allemaal onherkenbaar en ver onder de maat, terwijl Ajax op papier de beste selectie heeft. 

{image[325813][right-half][]}FC Twente: 2

Met dit materiaal had FC Twente nooit mogen degraderen. Adam Maher, Oussama Assaidi, Adnane Tighadouini en Fredrik Jensen zijn prima spelers voor de Nederlandse subtop. Onder René Hake zag toenmalig technisch directeur Jan van Halst te weinig progressie, en kwam Gertjan Verbeek op het pluche. De verwachtingen waren hoog, maar Verbeek ging de boeken in als de slechtste Twente-trainer aller tijden in de Eredivisie. In achttien competitiewedstrijden met Verbeek won Twente er slechts één. Het elftal van Twente opereerde als los zand. Na het ontslag van Verbeek kon Marino Pusic het gezonken schip ook niet meer van de bodem halen. Alleen de bekerstunt tegen Ajax en het bereiken van de halve finale liet oude tijden heel even herleven in Enschede.

Lees ook: het eindrapport van vorig seizoen